خیلی از عزیزانی که شاید اطلاعات زیادی در مورد نسخه های مختلف ویندوز سرور ندارند دقیقا نمی‌دانند که چه فرقی مابین ادیشن های استاندارد (Standard) و دسکتاپ اکسپرینس (Desktop Experience) این محصول وجود دارد. در این مقاله به طور کامل در رابطه با تفاوت ویندوز سرور Standard و Desktop Experience صحبت می‌کنیم. پس با آی آر مایکروسافت استور همراه باشید.

ویندوز سرور چیست؟

پیش از هر چیز لازم می‌دانیم که کمی در رابطه با ماهیت ویندوز سرور صحبت کنیم و اطلاعات پای و بیسیک مرتبط با این محصول محبوب مایکروسافت را در اختیارتان قرار دهیم. خیلی از کاربران تفاوت ویندوز معمولی و ویندوز سرور را نمی‌دانند بنابراین لازم است در مورد این موضوع هم کمی صحبت کنیم. به زبان خیلی ساده می‌توان ویندوز سرور را سیستم عاملی اختصاصی برای مدیریت سرورها محسوب کرد!

سرورها سیستم ها و کانفیگ های قدرتمندی هستند که به عنوان منبع اصلی مجموعه‌ای از کامپیوترهای مختلف و متصل به خود مورد استفاده قرار می‌گیرند. پس ویندوز سرور سیستم عاملی است که امکان مدیریت سرورها را به صورت بهینه و کاربردی میسر می‌سازد و طبیعتا در مقایسه با ویندوز معمولی قابلیت های اضافه‌تری خواهد داشت که مختص مدیریت سرور هستند و به نوعی انجام این کار را ساده تر می‌کنند.

اگر دوست دارید به شکل دقیق تر با ماهیت ویندوز سرور آشنایی پیدا کنید توصیه داریم که مقاله “ویندوز سرور چیست؟” را مطالعه نمایید. در نظر داشته باشید که ویندوز سرور یک محصول اختصاصی و مستقل شرکت مایکروسافت است و برای فعالسازی و استفاده بدون محدودیت از آن باید لایسنس یا همان پروداکت کی (Product Key) تهیه شود. یعنی دقیقا مشابه با سیستم عامل ویندوزی که روی کامپیوترتان نصب شده و با لایسنس فعال می‌شود، ویندوز سرور هم باید با لایسنس فعالسازی گردد.

نسخه های مختلف ویندوز سرور مایکروسافت

همانطور که ویندوز معمولی مایکروسافت نسخه های مختلفی دارد، ویندوز سرور هم شامل نسخه های گوناگونی می‌شود و شناخت این نسخه ها برای درک بهتر تفاوت ویندوز سرور Standard و Desktop Experience الزامی خواهد بود. معمولا مایکروسافت هر چند سال یک بار نسخه جدیدی از ویندوز سرور را منتشر می‌کند و در این زمینه رویکردی شبیه به انتشار نسخه های جدید ویندوز و آفیس دارد. یعنی همانطور که هر چند سال یک بار شاهد انتشار نسخه جدیدی از ویندوز و آفیس مایکروسافت هستیم، هر چند سال یک بار نسخه جدیدی از ویندوز سرور هم منتشر می‌شود. ویندوز سرور از سال 2008 منتشر شده و به ترتیب از نظر سال انتشار و نسخه های اصلی شامل موارد زیر می‌شود:

• ویندوز سرور 2008
• ویندوز سرور 2012
• ویندوز سرور 2016
• ویندوز سرور 2019
• ویندوز سرور 2022

طبیعی است که از بین نسخه های مذکور Windows Server، ادیشن های قدیمی تر دیگر مورد استفاده قرار نگیرند! یعنی همانطور که مثلا روی کمتر کامپیوتری شاهد نصب و استفاده از ویندوز XP هستیم، روی سرورها هم کمتر کسی از ویندوز سرور 2008 یا 2012 استفاده می‌کند! در حال حاضر نسخه های 2019 . 2022 ویندوز سرور از محبوب ترین و پرکاربرترین ادیشن های آن به شمار می‌روند.

اما بحث شناخت نسخه های مختلف ویندوز سرور مایکروسافت به همینجا ختم نمی‌شود، چون ویندوز سرور هم مثل ویندوز معمولی نسخه های مختلفی از نظر ادیشن دارد! یعنی مثلا همانطور که ویندوز 11 مایکروسافت شامل نسخه های هوم (Home)ف پرو (Pro)، اینترپرایز (Enterprise) و اجوکیشن (Education) می‌شود، ویندوز سرور 2022 هم نسخه های مختلفی شامل ورژن استاندارد (Standard) و دیتاسنتر (Datacenter) را ارائه می‌کند. بنابراین اگر بخواهیم بحث را خیلی پیچیده و طولانی نکنیم و صرفا در مورد ویندوز سرور 2019 و 2022 صحبت کنیم باید بگوییم که این دو محصول از نظر ورژن شامل موارد زیر می‌شوند:

• ویندوز سرور 2022 دیتاسنتر
• ویندوز سرور 2022 استاندارد
• ویندوز سرور 2019 دیتاسنتر
• ویندوز سرور 2019 استاندارد

به همین ترتیب هر یک از ادیشن های 2016 و 2012 ویندوز سرور هم می‌توانند زیرمجموعه و ورژن های اختصاصی داشته باشند اما در حال حاضر جدیدترین و پرکاربرترین ورژن های ویندوز سرور شامل چهار موردی می‌شوند که در بخش فوق به آن ها اشاره کردیم. اگر شما هم در حال حاضر قصد نصب این سیستم عامل بر روی سروری را داشت باشید، فارغ از اینکه تفاوت ویندوز سرور Standard و Desktop Experience چیست و کدامیک را انتخاب خواهید کرد، قطعا یکی از چهار نسخه نام برده شده این محصول را برای نصب روی سرور خود انتخاب می‌کنید.

اما موضوع دسته بندی انواع ویندوز سرور یا به بیان دیگر نسخه های مختلف ویندوز سرور مایکروسافت به همینجا ختم نمی‌شود چون این محصول از یک نظر دیگر هم شامل طبقه‌بندی خاصی است که برای جلوگیری از سردرگم کننده شدن موضوع سعی می‌کنیم در بخش بعدی به آن اشاره داشته باشیم/ پس تا به اینجای کار می‌دانیم که ویندوز سرور از نظر سال انتشار یک طبقه‌بندی دارد و سپس هر یک از نسخه های مذکور آن از نظر ادیشن و ورژن شامل دسته‌بندی دیگری می‌شوند.

تفاوت ویندوز سرور Standard و Desktop Experience چیست؟

طبقه‌بندی که در رابطه با استاندارد یا دسکتاپ اکسپرینس بودن ویندوز سرور انجام می‌شود مربوط به رابط گرافیک این سیستم عامل خواهد بود و تقریبا برای تمام ورژن های مختلف ویندوز سرور (حداقل 2019 و 2022) وجود دارد. کاربرانی که قصد نصب ویندوز سرور را دارند، از نظر رابط گرافیکی و کاربری می‌توانند یکی از دو ورژن استاندارد یا دسکتاپ اکسپرینس این محصول را برای نصب انتخاب کنند.

نسخه استاندارد این محصول که اصطلاحا به آن نسخه معمولی یا کور (Core) هم گفته می‌شود ورژنی از آن است که هیچ رابط گرافیکی ندارد و پس از نصب صرفا کاربر را با یک پنجره دستوری مشکی رنگ رو به رو می‌سازد و تمام ارتباط مابین کاربر با ویندوز سرور در این حالت باید از طریق همین پنجره دستوری و با وارد کردن کدهای دستوری انجام شود. این ورژن ویندوز سرور معمولا برای ادمین های حرفه‌ای مناسب تر خواهد بود که نیازمند رابط گرافیکی برای بکارگیری قابلیت های مختلف ویندوز سرور نیستند.

اما در سمت مقابل نسخه دسکتاپ اکسپرینس ویندوز سرور که اصطلاحا به آن نسخه GUI هم گفته می‌شود، ورژنی از این محصول است که رابط گرافیکی نزدیک به ویندوز دارد و پس از نصب کاربر را وارد یک محیط گرافیکی شبیه به ویندوز معمولی می‌کند و به وی اجازه می‌دهد که از طریق این رابط گرافیکی از پتانسیل و قابلیت های ویندوز سرور استفاده به عمل آورد. بنابراین تعامل با این نسخه ویندوز سرور به مراتب ساده تر از حالت قبلی خواهد بود. بنابراین تفاوت ویندوز سرور Standard و Desktop Experience مربوط به رابط گرافیکی می‌شود که  بعد از نصب این سیستم عامل با آن رو به رو خواهید شد.

وقتی شما قصد نصب نسخه خاصی از ویندوز سرور مایکروسافت را داشته باشید، حین انتخاب ادیشن این امکان به شما داده خواهد شد که مثلا نسخه Desktop Experience را انتخاب نمایید یا نسخه Core را نصب کنید که رابط گرافیکی ندارد. پس بحث DE یا Desktop Experience یا GUI مربوط به رابط گرافیکی ویندوز سرور می‌شود و نسخه GUI یا Desktop Experience دارای رابط گرافیکی اختصاصی و نزدیک به ویندوز است در حالیکه که نسخه استاندارد یا معمولی یا اصطلاحا Core ویندوز سرور هیچ رابط گرافیکی ندارد.

بهترین نسخه ویندوز سرور کدام است؟

به عقیده ما همیشه بهترین ورژن یک نرم افزار آن ورژنی است که اولا توسط شرکت سازنده پشتیبانی شود و همچنان آپدیت دریافت کند، بنابراین در مورد ویندوز سرور باید مابین نسخه ها 2022 و 2019 به دنبال انتخاب یک گزینه باشید چون این دو ادیشن در حال حاضر توسط مایکروسافت پشتیبانی می‌شوند. از آنجایی که احتمالا در آینده نزدیک پشتیبانی از نسخه 2019 ویندوز سرور متوقف خواهد شد، پس به عقیده ما بهترین نسخه ویندوز سرور باید از ادیشن های 2022 انتخاب شود.

اینکه ورژن استاندارد یا دیتاسنتر مورد استفاده قرار گیرد بستگی به شرایط سرور شما دارد. اگر سروری که قرار است آن را مدیریت کنید یک سرور خیلی بزرگ و سازمانی با سخت افزار بسیار قدرتمند باشد، طبیعتا بهتر است که از ورژن دیتاسنتر ویندوز سرور 2022 استفاده نمایید اما اگر سرور مد نظر آنقدرها هم ابرسرور نیست و سخت افزار و کانفیگ متوسط دارد، مطمئنا همان ویندوز سرور  2022 استاندارد هم کار راه برایتان راه می‌اندازد. اما نسخه معمولی این سیستم عامل بهتر خواهد بود یا نسخه مجهز به GUI یا همان Desktop Experience گزینه بهتری است؟

بدیهی است که نسخه Desktop Experience می‌تواند در مقایسه با ورژن معمولی یا همان استاندارد ویندوز سرور انتخاب بهتر و گزینه نصب مناسب تری باشد، چراکه این ورژن ویندوز سرور با ارائه یک رابط گرافیکی بکارگیری قابلیت های این سیستم عامل و تعامل با آن را به مراتب ساده تر از حالت عادی و Core می‌کند. بنابراین در یک جمع‌بندی می‌توانیم بگوییم که از دیدگاه ما در حال نرمال بهترین نسخه ویندوز سرور در حال حاضر ویندوز سرور 2022 دیتاسنتر دسکتاپ اکسپرینس (Windows Server 2022 Datacenter Desktop Experience) یا ویندوز سرور 2022 استاندارد دسکتاپ اکسپرینس (Windows Server 2022 Standard Desktop Experience) خواهد بود.